•
در پست نخست این پرسش را مطرح کردیم که :
اما از نظر میراث دینی این مسئله (عدم تعریض) چگونه است؟
در پاسخ گفتیم:
پاسخ خیلی مختصر این است که در روایات آمده امام زمان (عج) بعد از ظهور راههای اصلی را توسعه می‌دهد و یا تعریض می‌کند: «إذا قام القائم ? ... و وسع الطریق الاعظم و ...» (بحار، 52، ص339) از عبارت می‌توان استفاده کرد که تفکر حاکم توسعه معابر و تسهیل در امر عبور و مرور مردم است که کاملاً عقلایی است.
در این پست می خواهم این پاسخ را کمی باز کنم:
[بعد از ظهور امام زمان عج]... همان روزهای اول که حضرت شروع می کنند به اصلاحات، راههای اصلی را توسعه می دهند. حداقلی که برای جاده ها آن روز تعیین شده شصت ذراع است که تقریبا برابر سی متر است. یعنی در آن زمان خیابانی باریک تر از سی متر نخواهد بود. بعد دستور می دهند هر بالکنی را که به سوی خیابان است خراب کنند. یعنی سبک بناها هم عوض می شود. دستور می دهد که هر ناودانی را که رو به خیابان است ببندند. شهرها خیلی بزرگ می شود مثلاً در مورد کوفه ذکر شده که مساحت آن به دویست و پنجاه و چند کیلومتر می رسد. البته در روایات تعبیر ذراع است که وقتی آن ذراع را حساب می کنیم به دویست و پنجاه و چند کیلومتر بالغ می شود. در روایت دیگری وارد شده است که کوفه به دو نهر؛ یعنی دجله و فرات متصل می شود. در حدیثی داریم که خانه های کوفه به خانه های کربلا متصل می شود. این توسعه را از لحاظ شهرسازی داریم و آن نظم را از لحاظ این که ناودانی به بیرون نباشد، بالکنی به بیرون نباشد. در روایتی آمده است که آن حضرت هر مسجدی را که در مسیر راهها باشد از بین می برد. یعنی اجازه نمی دهد جاده ها کج و معوج شود.
در حدیث دیگر داریم که در زمان ظهور مسیر پیاده از مسیر سواره جدا و دستور داده می شود که هیچ پیاده ای حق ندارد از مسیر سواره برود و اگر از مسیر سواره برود و آسیبی به او برسد بر عهده خودش است. در اینجا این نکته را باید یادآور شوم که در احادیث ملاحم معمولاً دنبال سند نمی گردند چون در آن زمانها این مسائل را کسی نمی توانست تصور کند تا به دنبال جعل روایت درباره آنها باشد. مثلاً این که در روایت آمده است: هنگامی که امام مهدی(ع) در شرق عالم است در غرب عالم او را می بینند یا صدایش را می شنوند، این الآن برای ما قابل فهم و تصور است ولی 1400 سال پیش اصلاً قابل فهم و تصور نبود تا کسی این مطلب را جعل کند، لذا این مطالبی که در احادیث ملاحم آمده راه گشای خوبی است و تا حدی می تواند آینده را برای ما مشخص کند.
نقل از: علی اکبر مهدی پور، موعود 1382 شماره 39
توضیح بیشتر
از جمع بین اخبار می‌توان استفاده کرد که به احتمال قوی حضرت خیابان‌های حدود 30 متری را در دستور کار قرار می‌دهد ولی در ضمن آن به گسترش کمی خیابان‌ها نیز اقدام می‌کند تا عبور و مرور گرفتار ترافیک نشود. بر این اساس هم حق عبور ماشین حفظ می‌شود و هم حق عبور افراد پیاده به ویژه کسانی که می‌خواهند از خیابان‌ها عبور کنند؛ زیرا عبور از بلوار و خیابان‌های خیلی عریض خطرناک و دشوار است و مردم ناگزیر می‌باید از پل هوایی و مانند آن استفاده کنند که دشواری‌های خود را دارد و پیش‌تر در باره آن سخن گفته‌ایم.