•
تاریخی یا تاریخی سازی!
تمام مباحثی که مسوغ ورود اضرار همراه با جبران بر دیگران می‌شود، باید به معنای حقیقی تاریخی و میراث باشد و به قول یکی از اعضای شورای شهر « هر اثر معماری فاخر بر جای مانده از تاریخ که اصیل و بیانگر دوره‌ای از تاریخ است را بافت تاریخی می‌نامیم» ای تعریف و تعریف‌های مشابه نشان از حقیقی بودن بافت یا بنای تاریخی دارد و در صورتی که مطلب ساختگی باشد، از موضوع بحث خارج است. این مقدمه‌ای بود برای بیان این که گاه دیده می‌شود میراث فرهنگی مشغول تاریخی سازی است و نه حفظ تاریخ. اخیراً مد شده که برخی محورهای بافت تاریخی را که سابقه طولانی‌تری نسبت به مناطق دیگر همان شهر دارند، کف‌سازی و جدار سازی می‌کنند؛ یعنی کف راه‌های مورد نظر سنگ‌فرش و اخیراً طرح سنگ می‌شود و دیوارهای منازل هم با اجازه صاحبانش تا حدود یک متر آجرکاری به سبک سنتی و مابقی کاهگل می‌شود. نمونه این محورها را می‌توان در مثل محله باغ‌پنبه و کوچه 18و 7 چهارمردان شهر قم دید، لیکن باید توجه داشت که هیچ‌یک از این محله‌ها و محورها به عمر خود چنین سبک و سیاقی را ندیده است! در زمان قدیم وسط کوچه‌ها جوی آب بود و مانند آب گرفتن باغ‌های کشاورزی، هفتگی یا بر حسب زمان مشخص آب جوی‌ها به منازل هدایت می‌شد و آب‌انبارهای خانه‌ها را پر کرده و باغچه‌ها را نیز سیراب می‌کرد. خانه‌های کوچک‌تر نیز از آب ذخیره خانه‌های بزرگ‌تر استفاده می‌کردند و یا چاه سنگ‌بست عمیقی در یکی از خانه‌های محل می‌زدند و بقیه از این چاه به وقت ضرورت آب می‌کشیدند. اما به هیچ وجه چنین کف سازی و جدار سازی که در دستور کار میراث فرهنگی و شهرداری قرار گرفته در پیشینه این محله‌های قدیمی دیده و یاشنیده نشده است؛ در حقیقت چون محورهای یاد شده تقریباً از آثار تاریخی تهی است و جز یکی دو خانه آن‌هم در حد بسیار ابتدایی اثری از عمارت تاریخی در آن دیده نمی‌شود و اگر کسی این محورها را عبور کند و چپ و راست خود را ببیند، در حسرت دیدن یک اثر تاریخ می‌ماند، میراث و شهردای کوشیده‌اند با کف سازی و جدار سازی، به شکل مصنوعی نوعی تاریخی بودن را لقا کنند و جالب این که ظاهراً این نوع کف‌سازی در همه شهرها برقرار است ، در حالی که در پیشینه تاریخی هر شهر باید پیشینه آن ملاحظه شود.
در هر صورت با این گونه تاریخی سازی نمی‌توان از مسوغ اضرار سخن گفت و این گونه طرح‌ها اگر ضرورتی داشته باشند و فایده مهمی بر آن‌ها بار شود، نهایتا ملحق به توسعه شهری (؟) و یا محمل دیگری است.