چندی پیش یکی از نزدیکان ما میهمان ما بود. او به شدت از همسایه خود به خاطر صدای موتور آب آنها که به تعبیر او صدای دریل دارد، شاکی بود. به فکر فرو رفتم که مصادیق همسایهآزاری چیست و به چند مورد رسیدم که در زمان ما بیشتر وجود دارد و چه بسا خود ما به چند مورد از آنها گرفتار باشیم! البته قبل از برشمردن آنها یک داستان کوتاه نقل کنم: مردی به محضر امام صادق(ع) رفت و از همسایه خود شکایت کرد. امام او را راهنمایی کرده و فرمودند:
مردی از انصار خدمت پیامبر خدا عرض کرد: من از قبیله بنی فلان خانهای خریدهام و نزدیکترین همسایهام کسی است که امیدی به خیر و خوبیاش ندارم و از بدیاش در امان نیستم. پیامبراکرم(ص) به علی (ع) و سلمان و ابوذر و یکی دیگر که فراموش کرده ام و فکر می کنم مقداد باشد، دستور داد به مسجد بروند و با صدای بلند فریاد بزنند: «لا ایمانَ لِمَنْ لَمْ یَأمَنْ جارُهُ بوِائقَهُ؛ ایمان ندارد هر آن کس که همسایهاش از شرّ او در امان نباشد.» آنان سه بار این سخن را اعلام کردند.[1]
اما مواردی از اسباب مزاحمت برای مردم:
1. وایفای؛ زیرا امواج آن از فضای خانه و از دیوار به فضای همسایه تجاوز میکند. بسیاری از مردم بر این باورند که وایفای برای سلامتی مضر است به ویژه برای برخی افراد. همین باور- هرچند اگر فرض بگیریم نادرست باشد که ظاهرا و به گفته کارشناسان درست است- کافی است تا از نظر روانی از همسایه خود احساس رنج و آزار کند و صاحب وایفای با این وصف و با توجه به اشغال بدون اجازه فضای خانه دیگران و آسیب رساندن به او (حقیقتا یا از نظر روانی)، علی القاعده مدیون خواهد بود. البته خوب است فرد متضرر مراتب نارضایی خود را با دلیل و به زبان خوش به گوش همسایهاش برساند.
2. آنتن بیتیاس BTS؛ همان مطالبی که در باره وایفای گفتیم در باره این آنتنها هم قابل تکرار است.
3. صدای تلویزیون؛
4. صدای کوبیدن در یا ایجاد سر و صدا؛
5. پارک نامناسب ماشین بیرون از خانه و پارکینگ ؛
برخی مردم ماشین را بدجایی پارک میکنند و یک شماره روی آن میگذارند که اگر مزاحم بود، زنگ بزنید. این رفتار چند اشکال دارد: اولا: بر دیگران بیجا و ناحق هزینه تماس تحمیل میکند. ثانیاً: ممکن است عجلهای در کار باشد و فرصتی برای تماس و آمدن صاحب ماشین و جابجایی وجود نداشته باشد. ثالثاً: ممکن است در آن زمان تلفن همراه را همراه خود نداشته باشد و یا مثلاً خط ندهد و مشکلاتی از این دست که کم هم نیست.
6. روشن کردن ماشین و موتور در زمان نامناسب؛
7. بوق زدن در زمان نامناسب؛
8. نشتی آب و فاضلاب ؛
9. عدم رعایت نظافت درب منزل؛
10. فال گوش ایستادن و تجسس در زندگی خصوصی همسایه؛
11. نصب دوربین و یا آیفن تصویری به نحوی که موجب ناامنی همسایه شود به ویژه اگر در خانه روبهروی درخانه همسایه باشد؛
12. عدم رعایت شرایط محیطی ساختمان که سبب افت قیمت منزل دیگران شود البته تا حد معمول و مورد تأیید شرح به نحوی که مصداق تجمل و مانند آن نشود؛
13. صدای ناهنجار کولرهای قدیمی؛
14. اشراف بر حیاط خانه همسایه.
[1] . حَدَّثَنَا الْحُسَیْنُ بْنُ سَعِیدٍ قَالَ: حَدَّثَنَا فَضَالَةُ بْنُ أَیُّوبَ عَنْ مُعَاوِیَةَ بْنِ عَمَّارٍ عَنْ عَمْرِو بْنِ عِکْرِمَةَ قَالَ: دَخَلْتُ عَلَى أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع فَقُلْتُ لَهُ إِنَّ لِی جَاراً یُؤْذِینِی فَقَالَ ارْحَمْهُ قَالَ قُلْتُ لَا رَحِمَهُ اللَّهُ فَصَرَفَ وَجْهَهُ عَنِّی فَکَرِهْتُ أَنْ أَدَعَهُ فَقُلْتُ إِنَّهُ یَفْعَلُ بِی وَ یُؤْذِینِی فَقَالَ أَ رَأَیْتَ إِنْ کَاشَفْتَهُ انْتَصَفْتَ مِنْهُ قَالَ قُلْتُ بَلَى أَوْلَى عَلَیْهِ فَقَالَ إِنَّ ذَا مِمَّنْ یَحْسُدُ النَّاسَ عَلى ما آتاهُمُ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ فَإِذَا رَأَى نِعْمَةً عَلَى أَحَدٍ وَ کَانَ لَهُ أَهْلٌ جَعَلَ بَلَاءَهُ عَلَیْهِمْ وَ إِنْ لَمْ یَکُنْ لَهُ أَهْلٌ جَعَلَ بَلَاءَهُ عَلَى خَادِمِهِ وَ إِنْ لَمْ یَکُنْ لَهُ خَادِمٌ سَهِرَ لَیْلَتَهُ وَ اغْتَاضَ نَهَارَهُ إِنَّ رَسُولَ اللَّهِ ص أَتَاهُ رَجُلٌ مِنَ الْأَنْصَارِ فَقَالَ یَا رَسُولَ اللَّهِ ص إِنِّی اشْتَرَیْتُ دَاراً فِی بَنِی فُلَانٍ وَ إِنَّ أَقْرَبَ جِیرَانِی مِنِّی جِوَاراً مَنْ لَا أَرْجُو خَیْرَهُ وَ لَا آمَنُ شَرَّهُ قَالَ فَأَمَرَ رَسُولُ اللَّهِ ص عَلِیّاً وَ سَلْمَانَ وَ أَبَا ذَرٍّ قَالَ وَ نَسِیتُ وَاحِداً وَ أَظُنُّهُ الْمِقْدَادَ فَأَمَرَهُمْ أَنْ یُنَادُوا فِی الْمَسْجِدِ بِأَعْلَى أَصْوَاتِهِمْ أَنَّهُ لَا إِیمَانَ لِمَنْ لَمْ یَأْمَنْ جَارُهُ بَوَائِقَهُ فَنَادَوْا ثَلَاثاً ثُمَّ أَمَرَ فَنُودِیَ إِنَّ کُلَّ أَرْبَعِینَ دَاراً مِنْ بَیْنِ یَدَیْهِ وَ مِنْ خَلْفِهِ وَ عَنْ یَمِینِهِ وَ عَنْ شِمَالِهِ یَکُونُ سَاکِنُهَا جَاراً لَه.